وضعیت اقتصادی ایران وضعیت مناسبی نیست و این روزها شاخص و ملاک انتخاب بسیاری از مردم وعده های اقتصادی نامزدها بود و در اصل آنچه بیشتر از همه مورد ارزیابی و واکاوی مردم قرار گرفت، قول های نامزدها در حوزه اقتصادی بود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز، مسعود پزشکیان نیز هرچند تلاش می کرد وعده ای ندهد که نتواند آن را اجرایی کند و از معدود نامزدهای دهه های اخیر بود که تلاش کرد در سیاسی ترین برهه کشور که همان روزهای انتخابات است، صادقانه بگوید نمی تواند در بسیاری از موارد وعده دهد، ولی به هر حال قول هایی داد که در زیر آن را بررسی می کنیم.
ناگفته پیداست که اقتصاد ایران از کمبودها و نواقصی رنج میبرد که حل آنها نیازمند زمان است و انتظار هم نمیرود در مدت کوتاهی همه مشکلات حل شود اما طبیعتا این انتظار بحق وجود دارد که ریلگذاری صحیحی از سوی دولت چهاردم انجام شود.
بر این اساس، کارشناسان اعتقاد دارند دولت شهید رئیسی توانست با تکیه به داخل و به کارگیری سیاست همسایگی، گامهای مهمی در جهت حل مشکلات معیشتی بردارد و به همین دلیل توقع میرود اقدامات اثرگذار دولت سیزدهم تداوم یابد.
اقتصاد ایران وارد مرحلهای شده است که اصولا آزمون و خطا و تکرار تصمیمات اشتباه برای آن همانند یک سم مهلک است و قاطبه جریانهای سیاسی و اجتماعی هم انتظار دارند دولت چهاردم و شخص رئیسجمهور جدید وعدههای خود را فراموش نکند.
برای نمونه، مسعود پزشکیان در روزهای اخیر بارها روی برقراری عدالت، تمکین به سیاستهای کلی نظام و استفاده از همه ظرفیتها و گروههای مختلف در جهت حل مشکلات تأکید کرده است.
در ادامه، برخی از مهمترین رویکردهای اقتصادی رئیسجمهور جدید که مردم منتظر به ثمر نشستن آنها هستند مرور میشود:
اجرای برنامه هفتم
پزشکیان در این زمینه تصریح کرده است: رئیسجمهور قرار نیست برنامه جدیدی بنویسد و سیاست جدیدی در کشور اجرا کند، بلکه سیاستهای کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری روشن و مشخص است و برنامههای توسعه نیز وجود دارد بنابراین هر دولتی که سرکار آمد باید برنامههای موجود را عملی و اجرایی کند.
حذف قیمتگذاری دستوری
رفتن بهسوی بازار و حذف قیمتگذاری بهصورت دستوری، احتمالا مهمترین رویکردی است که تیم اقتصادی آقای پزشکیان دنبال میکند.
وی در یکی از مناظرات انتخاباتی خود گفته بود: مگر میشود وقتی قیمت نهایی یک محصول برای تولیدکننده 10واحد (برای نمونه) تمام میشود، به او دستور بدهیم که با قیمت 8واحد محصول خود را به فروش برساند و اینکه الان قیمت در کارخانههای خودروسازی و بازار آزاد متفاوت است، بهخاطر دستوری بودن اقتصاد است.
حمایت از بورس
بهنظر میرسد وضعیت بازار سرمایه در دولت منتخب جدید مردم متفاوت از سه سال گذشته باشد، چرا که پزشکیان در صحبتهای انتخاباتی خود اعلام کرده بود بهدنبال ارز تکنرخی است و ارز ترجیحی را صرفا به کالاهای اساسی اختصاص خواهد داد.
بنابراین انتظار میرود با توجه به رویکرد مسعود پزشکیان و همچنین اعتقاد او به دخالتهای ناروای دولت و همینطور انتقاد وی از افزایش نرخ خوراک صنایع، انتظار میرود بازارسهام روزهای سبزی در پیش داشته باشد.
بنزین و واردات خودرو
یکی از حوزههای چالش برانگیز در سالجاری، ناترازی انرژی خصوصا بنزین است. اگرچه در ابتدا بنزین 20هزار تومانی بهعنوان یکی از نظرات تیم اقتصادی پزشکیان مطرح شد، اما وی صراحتا این موضوع را رد و عنوان کرد که هیچ تغییر قیمتی جز با در میان گذاشتن با مردم صورت نمیگیرد.
همچنین وی اعلام کرد اگر قرار است قیمت بنزین افزایش پیدا کند، باید خودروهای کممصرف و باکیفیت وارد شوند تا مردم مجبور به خرید خودروهای پرمصرف داخلی نباشند. بهگفته وی، همه مردم اعم از شهری و روستایی (حتی کسانی که خودرو ندارند) باید از یارانه بنزین بهرهمند شوند.
کاهش تورم
پزشکیان در سخنرانیهای انتخاباتی خود تأکید کرد: تورم را دولت ایجاد میکند. عامل تورم و گرانی دولت است. گرانی ربطی به مردم ندارد. یکبار شب جیب از پول مردم بر میدارد و یکبار از آنها مالیات میگیرد. طرف میخوابد صبح بیدار میشود متوجه تورم میشود و دولت از همان تورم دوباره مالیات میگیرد. با تورم دو بار جیب مردم خالی میشود.
یکبار جیب طرف خالی میشود و یکبار هم از داشته فرد مالیات گرفته میشود. دولت باید اینها را حل کند. در داخل با وحدت و انسجام میتوان مشکلات ارز و سوخت مفت دادن و تورم را با هماهنگی بین قوا و کارشناسان و آدمهای کاردان اصلاح کنیم. به راحتی میتوان نفری 10میلیون تومان یارانه پرداخت کرد؛ اما لازمه آن، مدیریت تورم و شاخصها، انسجام داخلی، کنار گذاشتن دعواها و رسیدن به زبان و نگاه مشترک و همچنین دیدن مردم محروم است.
پیش بهسوی خصوصیسازی
یکی از رویکردهای تیم اقتصادی پزشکیان و رئیس تیم اقتصادی او تلاش برای خصوصیسازی بنگاههای دولتی است. طیبنیا بارها اعلام کرده است که اعتقاد راسخی بهخصوصیسازی برای افزایش بازدهی بنگاههای اقتصادی دارد. همچنین پزشکیان در یکی از مناظرات تلویزیونی با بیان اینکه 85درصد اقتصاد دولتی است که منافع خود را دنبال میکند، افزود: وقتی مبارزه با فساد رخ میدهد که دیوانسالاری و تعارض منافع نباشد؛ در این صورت همهچیز شفاف میشود. بنابراین، بزرگترین فساد در کشور ناکارآمدی است و دیوانسالاری و فساد و ضعف در اقتصاد در اینجا رخ میدهد.
معرفی رانت خوارها
پزشکیان در زمینه حذف رانت وعده داده است: به شما قول میدهم گزارشی از انواع رانتها که در کشور توزیع میشود و جز فساد و نابرابری و بیاعتمادی تولید نمیکند به مردم ارائه کنم .استناد گزارش رئیسکل بانک مرکزی در 30فروردین 1403این بوده که 20میلیارد دلار ارز به قیمت 28هزار و 500تومان فروخته شده و 50میلیارد دلار ارز به نرخ زیر 40هزار تومان توزیع شده است که معنای این حرف آن است نزدیک به 600الی هزار همت پول به عدهای رانت دادهایم.
مدیریت هزینههای دولت
بدهی دولت به بانک مرکزی از آغاز سال 1400تا بهمن از 115همت به 302همت رسیده است، یعنی ما 187همت افزایش بدهی داریم؛ همچنین بدهی دولت به بانکها از همان سال از 416همت به 819یعنی نزدیک به دو برابر رسیده است. انتشار اوراق مالی طی این سالها 752همت یعنی دو برابر آنچه در شهریور 1400وجود داشته است. پزشکیان با اشاره به نرخ تورم بیش از 40درصد در سالهای 1400تا 1401با اعلام تورم برخی اقلام پروتئینی، گفت: تورم گوشت قرمز و سفید در 1403، 79,2درصد و گوشت ماکیان 80درصد و ماهی 63درصد بودهاست. از سوی دیگر، رشد اقتصادی کشور در گروه کشاورزی منفی 2.2درصد، گروه صنایع و معادن بدون نفت منفی نیم درصد و استخراج نفت و گاز طبیعی 20درصد بوده است.
تداوم یارانه به دهکهای پایین
پزشکیان معتقد است همچنان باید با شناسایی دهکهای کمبرخوردار یارانه پرداخت کرد. همچنین وی با انتقاد از وضعیت جمعیت زیاد زیر فقر در جامعه، عدمتوزیع عادلانه ثروت در کشور را عامل اصلی افزایش فقر دانست. از طرفی رویکرد او برای مدیریت تورم، حل مشکلات بینالمللی کشور و برداشتن تحریمها است.
شفافیت با FATF
پزشکیان علت قاچاق، زمینخواری، رانت و رشوه را عدم اجرای Fatf میداند. وی معتقد است علت گم شدن پول در کشور بهدلیل عدمشفافیت در دادهها است، این در حالی است که قوانین مربوط به این موضوع نیز وجود دارد.
متناسبسازی حقوق با تورم
رئیس جمهور منتخب با اشاره به موضوع تفاوت میان نرخ دستمزد و تورم معتقد است در حقوقهایی که امروز به کارگران و کارمندان پرداخت میشود تورم 40درصد است اما در بهترین شرایط افزایش حقوقها تنها 20درصد است. پزشکیان دولت و کسری بودجه دولت را عامل ایجاد تورم و خالی شدن جیب مبردم عنوان کرده و معتقد است اگر حقوقها متناسب با تورم رشد کند، مشکل اجارهنشینی نیز حل خواهد شد.
حل مشکل معیشتی بازنشستگان
پزشکیان در اظهارات خود میگوید: بازنشستگان ما عزیزانی هستند که ماهها سر احقاق حقوق خود از این اداره به آن اداره مراجعه میکنند. آمدهام تا امکانات زندگی و رفاه حداقلی آنها را فراهم کنم.کارگران، مهندسان ایران که چرخه صنعت را میچرخانند و کشور را بهسوی تکنولوژی جدید روان میسازند بتوانند از حق و حقوق خود بهطور مساوی برخوردار باشند. آمدهام تا در بهبود سطح زندگی این اقشار مؤثر باشم و به دستیابی در حقوقشان آنها را یاری دهم.
ارتشیان و سپاهیان و نیروهای امنیتی که حامیان امنیت و استقلال ایران عزیز و مایه مباهات و غرور ملی هستند، مستحق احترامی شایسته هستند. زندگی مالی و معیشتی اینها در تنگنای جدیست من آمدهام تا احترام را به آنها برگردانم که در خور جایگاه رفیع آنها هست و سطح زندگی را برای آنها تامین کنم که در خور آن عزیزان باشد.
تقویت معیشت کشاورزان و روستائیان
پزشکیان اعتقاد دارد: من آمدهام تا کشور را در مسیر اصلاح زیرساختهای تولید، مصرف انرژی و رفع ناترازی قرار دهم. دسترنج روستاییان کشاورزان عشایران و قومیتهای کشور در معرض سوءاستفاده رانتخواران و دلالان است. آمدهام تا اطمینان حاصل کنم ضمن ارتقاء سطح بهداشت و آموزش آنان رابطه مستقیم این اقشار و بازار محصولاتشان برقرار شود.
حل مسئله ناترازی انرژی
رئیس جدید دستگاه اجرایی کشور در این زمینه معتقد است:همین الان ما که در دنیا در زمینه گاز و نفت جمعا اول هستیم در زمستان گاز نداریم به مردم بدهیم و تابستان نیز برق آنها را قطع میکنیم. بگویند که ما چقدر در حال ضرر کردن در میادین مشترک هستیم؟ قطر، عمان، امارات و کویت در میادین مشترک سهم خود را میبرند اما ما اصلا عین خیالمان نیست و از این سمت میگوییم که فلان شرکتها میخواستند با ما فلان کار را بکنند./ انتهای پیام