اصفهان شهر آب و آئینه ،شهر هنر مندی سرانگشتان میناکار و شهر طنازان با رودی نه آنچنان خروشان و بناهای تاریخی نامی و نام ور در کل دنیا در اردیبهشت ماه با لطافت های بهاری تمزیج می یابد و به شهری بی تمثیل مبدل می گردد. خنکای نسیم بهاری زاینده رود و خشت خشت آجرین پل های خواجو،جویی،سی و سه پل و شهرستان...
،روح نواز، و ماه اردیبهشت اینک برای این شهر صورتی دیگر دارد. هوای بهاری همراه با نامگذاری هفته اصفهان از سوم تا نهم اردیبهشت به نام این دیار هنر پرور باعث شده تا اصفهان همانگونه که از ابتدای تاریخ با مردانی همچون کاوه آهنگر،سلمان فارسی،شیخ بهایی،میر فندرسکی و...در عرصه کشورداری موثر باشد،در عرصه ثبت نام خود در تاریخ نیز تاثیری ژرف بگذارد. ولی اینک این نامگذاری منشا برخی اختلافات گردیده و عده ای اصفهان پژوه این دیار اهورایی را تنها شهر کشور و یکی از معدود شهر های جهان می دانند که دارای زاییچه مخصوص خود می باشد و عده ای دیگر شیخ بهایی را موثر ترین مردی دانسته اند که در هنر و معماری این شهر تاثیری عمیق داشته و روز تولد او را مناسب ترین روز برای معرفی این شهر می دانند و از این رو روز سوم اردیبهشت را که به نوعی روز تولد شیخ بهایی معرفی کرده اند روز اصفهان اعلام و آن را تا یک هفته متوالی قابل بزرگداشت می دانند.البته نامگذاری روزهای سال به نام یک شهر در دیگر شهر های کشور نیز روال بوده به طوری که روز 14 مرداد به مناسبت صدور فرمان مشروطیت روز تبریز، روز 22 بهمن به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی روز تهران ،روز دهم تیر ماه مصادف با سفر امام رضا (ع) به خراسان رضوی روز مشهد، روز یکم شهریور به مناسبت تولد بوعلی سینا روز همدان و روز یکم اردیبهشت به مناسبت رفع استعمار پرتغال روز بندر عباس نام گرفته است.
شیخ بهایی که بود
شناختن مردی که مسئولان و مدیریت شهری اصفهان به رغم اصرار اساتید دانشگاه و اصفهان پژوهان به نامگذاری این شهر در روز زاییچه اصفهان در اول آذر ماه ، روز تولد آن را به نام شهر اختصاص داده اند هرچند که بزرگ مردی نامی و نام آور به نام شیخ بهایی باشد خارج از لطف نیست. شیخ بهاءالدین محمد بن عزالدین، معروف به شیخ بهایی، حکیم، عارف، فقیه، منجم، ریاضی دان، شاعر، ادیب و مورخ بزرگ عصر صفوی است که در 27 ذی الحجه 953 قمری در شهر بعلبک لبنان دیده به جهان گشود و در سال 966 هجری قمری همراه با پدرش عزالدین حسین به اصفهان سفر کرد.شیخ بهایی علاوه بر شاعری و نجوم در معماری نیز صاحب سبک و اثر بود که از وی آثار عمرانی بسیاری بر جا مانده و از آن جمله می توان به حمام معروف شیخ بهایی، طراحی و معماری شهر نجف آباد ، حصار شهر نجف اشرف وطومار تقسیم آب زاینده رود موسوم به طومار شیخ بهایی اشاره کرد، شیخ بهایی همچنین در معماری مسجد امام و در اتمام بنای مسجد شیخ لطف ا... تأثیر گذار بود.وی در روز چهارم شوال سال 1030 قمری و به روایتی 1031 در بستر بیماری افتاد و چند روز بعد نیز درگذشت و پس از غسل دادن جسد وی در مسجد جامع عتیق، بنا بر وصیت خودش پیکر او را به مشهد مقدس انتقال دادند.
قرار بود اول آذر روز اصفهان باشد
حشمت ا... انتخابی،پژوهشگر و اصفهان شناس در این زمینه معتقد است که شیخ بهایی دانشمند بزرگی می باشد و احترام بر او واجب است، ولی از قبل از اسلام برج قوس را طالع و زاییچه اصفهان معرفی کرده اند و این نکته در سفرنامه شاردن که در دوره صفویه به اصفهان سفر کرده نیز مطرح گردیده است.انتخابی در گفتگو با شرق تصریح کرد: برج قوس مصادف با آذرماه شناخته شده است که 5 سال قبل نیز تعدادی از اصفهان شناسان طی فراخوانی تصمیم گرفتند روزی را به نام اصفهان مشخص نمایند که این روز اول آذرماه تعیین گردید و در سال 84 نیز این تصمیم به تایید شهردار، دو نفر از اعضای شورای شهر، رئیس میراث فرهنگی وقت استان و تعداد زیادی از اساتید برجسته اصفهان رسید، ولی پس از مدتی مسئولان شهری به رغم قولی که داده بودند، روز سوم اردیبهشت را به مناسبت روز تولد شیخ بهایی به عنوان روز اصفهان معرفی کردند، در حالی که دراصل روز تولد شیخ بهایی در صورت بازگرداندن تاریخ قمری به شمسی ،سوم اردیبشهت نبوده و روز 8 اسفند ماه می باشد.
اردیبهشت اصفهان معروف است
عباس حاج رسولی ها ، رئیس شورای شهر اصفهان نیز با رد کردن این موضوع گفت: نامگذاری روز و هفته اصفهان در اردیبشهت ماه ،در دور دوم شورای شهر به تصویب رسید و این ماه از نظر لطافت طبیعت بهترین ماهی است که اصفهان در آن به اوج زیبایی می رسد.وی اظهار داشت: همه مردم ایران به هنر شیخ بهایی مدیون هستند و از سوی دیگر اردیبهشت اصفهان نیز در تمام دنیا معروف می باشد، به طوری که حافظ نیز در اشعار خود به این موضوع اشاره کرده است.
اصفهان، شهر مبارزه اندیشه با خشکسالی
علیرضا روحانی،سخنگوی ائتلاف حامیان میراث فرهنگی اصفهان نیز در گفتگو با شرق گفت:اصفهان تنها شهری است در ایران که زاییچه دارد و زاییچه آن نیز در برج قوس مصادف با آذر ماه می باشدکه این موضوع در کتب گردشگران داخلی و خارجی و مورخان از جمله میرزا حسن خان جابر انصاری،کمال اسماعیل و شاردن نقل شده است.وی اظهار داشت نماد شهراصفهان که از پیش از اسلام طراحی شده و اکنون در سر در بازار قیصریه این شهر قرار دارد ، به شکل بدن یک ببر،سر انسان و دمی به شکل اژدهاست که سر انسان با کمان، تیری را به سمت دهان اژدها نشانه رفته است ، و بسیار به نماد برج قوس که نیمی انسان و نیمی اسب است شباهت دارد.سخنگوی ائتلاف حامیان میراث فرهنگی اصفهان علت تفاوت اندک این نماد با نماد برج قوس را ناشناخته دانست و افزود: بسیاری از اصفهان شناسان داخلی و خارجی بر این باور هستند که اصفهان همیشه با خشکسالی مواجه بوده و در آذر ماه بیشترین بارنگی را داشته است و به این ترتیب سعی کرده اند نشان دهند که سر انسان به عنوان نماد خرد و اندیشه با تیر و کمان به جنگ خشکسالی که نماد آن اژدها می باشد برخاسته است.روحانی خاطر نشان ساخت : اکنون با انبوهی از مستندات و ادله معتبر در زمینه تاریخچه و زاییچه اصفهان که می تواند از نظر اقتصادی،گردشگری،سیاسی و فرهنگی برای این شهر موثر باشد، روز سوم اردیبهشت به عنوان روز اصفهان نام گرفته است در حالی که می توانست این روز تنها به بزرگداشت شیخ بهایی اختصاص یابد و همان روز اول آذر روز اصفهان نام بگیرد.
یک روز برای اصفهان کم است
حبیب ا... تحویل پور، معاون فرهنگی شهرداری اصفهان نیز در گفتگو با خبرنگار ما گفت: گفت: آنچه که برای روز اصفهان در نظر گرفته شده است، روز سوم اردیبهشت به مناسبت روز تولد شیخ بهایی می باشد، ولی با توجه به گستردگی برنامه های فرهنگی در این روز و محدود بودن زمانی از روز سوم تا نهم اردیبهشت به عنوان هفته اصفهان در نظر گرفته شده است.وی اظهار داشت: کمیته های مختلفی برای برگزاری مراسم هفته اصفهان تشکیل شد که شش سر فصل کلی و حدود 50 ریز برنامه را طراحی نموده و در این زمان اجرا می کند.تحویل پور به مسابقه هایی از جمله ساخت کاردستی با موضوع اصفهان، مسابقات خانوادگی، ماهی گیری با قلاب و افتتاح کنگره بزرگ شیخ بهایی با حضور دانشمندان داخلی و خارجی خبر داد .
در گرو نام نمانید، میراث را دریابید
محمودرضا شایسته، مدرس گردشگری و اصفهان پژوه نیز در این زمینه گفت: خواص و جهانگردان بسیاری که هر کدام بالای یکصد سفرنامه به چاپ رسانده اند، وقتی به اصفهان آمده بر این موضوع اعتراف کرده اند که "اصفهان شهری است که انسان تمام وجود خودش را در آن تجربه می کند."شایسته تصریح کرد: انتخاب روز اصفهان جای هیچ بحثی ندارد، ولی در انتخاب این روز "هر کسی از ظن خود شد یار من " مصداق واقعی و عینی پیدا کرده است. نویسنده کتاب "اصفهان بهشتی کوچک، اما زمینی" خاطر نشان ساخت: اکنون تعدادی از اصفهان دوستان آذرماه را روز اصفهان می دانند و تعدادی دیگر نیز اردیبهشت را و این موضوع اصلاً نمی تواند منشأ اختلاف باشد، بلکه باید سعی و تلاش شود تا اصفهان همان شهر افسانه ای تاریخ باقی بماند.شایسته افزود: اصفهان پژوهان و دوست داران اصفهان قاطعانه از مسئولان شهرشان انتظار دارند تا برای ساماندهی این فضا تلاش کنند تا آن ظرفیت های لازم احیا شود و موانع رشد و اعتلای فرهنگ اصفهان برداشته شود.وی اضافه کرد: آینده میراث فرهنگی اصفهان در دست خودمان است و اگر روند شتابان فعالیت های عمرانی شهر که در چند سال اخیر شتاب بیشتری پیدا کرده، ادامه یابد قطعاً زیبایی های شهر تحت الشعاع قرار می گیرد و اصفهانی باقی نمی ماند تا بر سر روز نکوداشت آن اختلاف ایجاد گردد.گفتنی است، بنای این شهر را طهمورث، سومین پادشاه از سلسله پیشدادیان بنا نهاده و در طول تاریخ به نام های"جی" ، "پارس علیا" ، "گابیان" ، "سپاهان" ، "صفاهان" و "اصفهان" معروف بوده است. همچنین "استرابون" جغرافی دان یونانی در 2000 سال قبل از اصفهان به عنوان مرکز ایران یاد کرده بود.